2020/10/23

241) කෝවිඩ්ට බය වෙන්න ඕනමද?

ලංකාවේ ආයෙත් කෝවිඩ් ගැන කතාව පටන් අරගෙන, දවස ගානේ තැන් තැනි “පොකුරු පිපෙත්දි” සමාජගත වුනාද නැත්ද කියන එක ගැන තර්ක කරමින් ඉන්න මේ වෙලාවේ , මීට මාස පහ හයකට පෙර ලියූ ලිපියක් යම් යාවත්කාළීන කිරීමක් සහිතව නැවතත් මේ පළකරන්නේ කවුරු හරි යමක් ගනීවි කියන අරමුණින්. 

කෝවිඩ් 19 කියන්නේ ශ්වසන බිඳිති සහ ස්පර්ෂය මගින් බෝවන රෝග අතර පැතිරීමේ සීග්‍රතාවය (dissemination of an infection) ඉහළින් තිබෙන වයිසරයක්. වයිසරසයේ ප්‍රමාණය, ධාරක පරිසරයෙන් පිට පැවතීමේ කාළය සහ හැකියාව, දේහගත වන ආකාරය සහ දේහය/සෛලය තුල තම වර්ධනය සහ ප්‍රතිගුණනය කිරීමේ වේගය සහ හැකියාව අනුව ඒ හඳුනාගැනීම කරන්නේ. ඒ කියන්නෙ කෝවිඩ් 19 බොහොම ඉක්මණින් පැතිරීමේ යාමක් සිදුවෙනවා. ඒ සඳහා හේතුවන ප්‍රධාන සාධක විදියට , Asymptomatic stage ඒ කියන්නේ වයිරසය දේහගත වී , දින 2-11ක් පමණ වන තුරු කිසිදු රෝග ලක්ෂණයක් නොපෙන්වා “වයිරස පතුරවන්නෙක්“ ලෙස අදාල පුද්ගලයාට තිබෙන නොදැනුවත් හැකියාව , වගේම සමහර ආසාදියන්ට කෝවිඩ් ලක්ෂණ ලෙස සැලකිය හැකි කිසිදු රෝග ලක්ෂණයක් සම්පුර්ණ කාළය තුලම නොපෙන්වා සමාජය තුල පැවතීමේ හැකියාවත් හේතුවෙනවා. මේ අය සෞඛ්‍ය ප්‍රජාව තුල හඳුන්වනේ “supershedder,” ලා විදියට.