"හිනා හිනා හිනා හිනා වෙන්න හිනා... කරදර ඉවත දමා ...පොඩ්ඩක් වෙන්න හිනා" මතක විදියට ජිප්සිස් කණ්ඩායම මෙහෙම කියත්දි සමහරු කිව්වේ "හිනා වී තරවෙන්න" කියලා. ඔය අතරේ "සිනාවෙන් හෝ කතාවෙන් බෑ මනින්නට මිනිසා" කියලත් කිව්වලු. ඔය මොන මොන කතා අතරෙත් හිනාව මිනිස් සංස්කෘතිය තුල හැඟීම් ප්‍රකාශ කිරීමට වගේම සන්නිවේදන ක්‍රමයක් ලෙසත් පැවතෙමින් තිබෙනවා.ඔය හිනා කතා අතරේ, අද මටත් හිතුනා, හිනාව ගැන කතාබහක් එකතු කරන්නට. ඒ හිනා තෙරපිය ගැන. එහෙම නැත්නම් Laughter therapy ගැන. ඔව් ප්‍රතිකාරයක් විදියට අද වෙත්දි මේ රටවල භාවිත කරන, විශේෂයෙන්ම Recreation Therapy කියන මගේ වෘත්තීය පරිසරය තුල ප්‍රායෝගිකව භාවිත වන නිර්-ඖෂධිය ප්‍රතිකාර ක්‍රමයක්.
ලෙඩ හොඳ කරන්න හිනාව බෙහෙතක් කරලද ?
ඔව්, එක්තරා විදියකින් එහෙම කියන්න පුළුවන්. වසර සිය දහස් ගණනක් තිස්සේ හිනාව තමගේ හිතට , ගත සහනයක් සලසන බව මිනිසුන් අත්දැකීමෙන් දැන හිටියත්, මතක විදියට හැත්තෑ ගණන් වල මේ ගැන කෙරෙන "විද්‍යාත්මක පරික්ෂණ" වලදි හඳුනාගන්නවා, හිනාව ඔස්සේ සමහර කාළීන රෝග තත්ත්ව වලට සිදුවන බලපෑම. ස්වයංප්‍රතිශක්තික රෝග කියන ටිකක් අපහසුකාරී, සමහර විට වේදනාකාරී තත්ත්වයන් සඳහා ඖෂධ නොවන හිනාවෙන් ප්‍රතිකාරාත්මක දෙයක් සිදුවන බව එම පර්යේෂණ ඔස්සේ හඳුනාගන්නවා. ඉන් පසුව මේ ගැන කෙරෙන තවත් පර්යේෂණ ගණනාවකදි, සිනා ප්‍රතිකාරය , ස්ට්‍රෙස් හෝමෝන වල ක්‍රියාකාරකම් අඩු කර , මානසික පීඩනය අඩු කිරීමටත්, හදවත, පෙනහලු, මොළය වැනි අවයව වලට වාසි ලබා දීමටත් උදව් වෙන බව තහවුරු කරගන්නවා. ආසන්නයේම කළ ප්‍රධාන පෙළේ පරික්ෂණ මාලාවකින්, පසු කෝවිඩ් සහ කාළීන පසු කොව්ඩ් තත්ත්වයේ අපහසුතා සෑහෙන දුරට අඩු කරන්නට සිනා ප්‍රතිකාරය යොදා ගන්නට පුළුවන් බව වෛද්‍ය පර්යේෂණාත්මකව හඳුනාගන්නවා. (මේ ලියන මැදියම් රැයේ අදාල පර්ය්ෂණ වාර්තා සොයා අමුණන්නට හිත දෙන්නේ නැහැ, නමුත් මේ ගැන වැඩිදුර දැනගැනීමට අවශ්‍ය අයෙකුට, මගේ වෘත්තීය තුල ලබා ඇති සිද්ධාන්තමය සහ ප්‍රායෝගික දැනුම සීමාව තුල අවශ්‍ය තොරතුරු ලබා දෙන්නම, පර්යේෂණ වාර්තා නම් ගූගල් එ‍කෙන් වුනත් හොයා ගන්න පුළුවන් වේවි)
හිනා තෙරපිය හදන්නේ කොහොමද?
මෙහෙමයි, Laughter therapy කියන්නේ, "හිනාව" යම් සංව්ධානිත සැලසුමක් අනුව සූදානම් කරල, සක්‍රිය ක්‍රියාකාරකමක් විදියට සේවාලාභියාට කරන්නට අවස්ථාව දෙන සහ අදාල පුහුණුව ඇති වෘත්තිය සෞඛ්‍ය සේවකයෙක්ගේ අධීක්ෂණය ලබා දෙන චිකිත්සීය කටයුත්තක්.
වෙන්නේ මෙහෙමයි. පොදුවේ හිනා තෙරපිය ඔස්සේ බොහෝ පුද්ගලයන්ට, රෝගීන්ට, තත්ත්ව වලට ප්‍රතිකාරාත්මක වාසියක් ලැබුණත් සමහර සෞඛ්‍යය ගැටළු වලදී යම් සීමා තිබිය යුතු නිසා, අදාල සේවාලාභීන් පිළිබඳ පෙර සොයා බැලීමක් කරනවා. ඔවුන‍්ට දැනට පවතින රෝග තත්ත්ව, පොදු කායික සෞඛ්‍යය මට්ටම, මානසික මට්ටම, ලබා ගන්න ඖෂධ, ක්‍රියාකාරකම් කළ හැකි සීමාව වගේ. මේ තොරතුරු සොයා බැලීමෙන් පසුව "සුදුසුකම් ලැබූ" පිරිස කණ්ඩායමක් ලෙස මෙම චිකිත්සීය ක්‍රියාකාරකමට එක්වීමයි වඩාත් සාර්ථක ලෙස දකින්නේ.
දැන් හිනා තෙරපිය දෙන හැටි
දැන් ක්‍රියාකාරකම මෙහෙයවන සෞඛ්‍ය වෘත්තිකයාගේ අධීක්ෂණ සහ උපදෙස් අනුව, ශාරීරික උණුසුම් කිරීම්, මෘදු ශ්වසන ක්‍රියාකාරකම්, සහ ගැඹුරු ශ්වසන ව්‍යායාම වලින් පසුව , විවිධ වේග, ගැඹුර, පරතර සහිත සිනාවන් ආරම්භ කරනවා. එතැනදී එය කණ්ඩායමක් ලෙස කරන නිසා සිදුවන "සිනා බෝවීම" තුල ක්‍රියාකාරකමේ සතුට , ජවය වගේම ප්‍රතිකාරාත්මක වටිනාකමක් වැඩිවෙනවා. සම්පුර්ණ ක්‍රියාකාරකම විනාඩි 45ක පමණ කාළයක් දිවෙන අතර, ඒ තුල Warm-up,Endurance,Strength and Balance,Cool down වැනි සියළු අත්‍යවශ්‍ය ව්‍යායාමික කොටස් අඩංගු වෙනවා. ඒ සියල්ලට වඩා, ක්‍රියාකාරකම අවසානයේ, කණ්ඩායම තුල ඇති වන බැඳීම, සිනාව, හිතවත් බව තුල තවත් වටිනාකම් ගණනාවක් කයට සහ මනසට එකතු වෙනවා.
හිනා තෙරපියෙන් ලැබෙන දේ
මේ සිනා චිකිත්සාවෙන් ලැබෙන ප්‍රතිපල ගණනාවක් පිළීබඳ පර්යේෂණාත්මකව තහවුරු කරගෙන තිබෙනව. ඒ අතර,
මානසික පීඩනය , කාංසාව ඇති කරන හෝමෝන මට්ටම අඩු වීම සහ ඒ‍වායේ ක්‍රියාකාරීත්වය අඩු කිරීම.
හෘද සහ රුධිරවාහිනී වල ක්‍රියාකාරීත්වය සෞඛ්‍යමය සීමා තුල වැඩි වීම,
කායික වේදනාවන් අඩු වීම
ප්‍රතිශක්තිය දියුණූ වීම,
මොළයේ සෛල වල ක්‍රියාකාරීත්වය අඩු වීම තුල මතුවන පීඩාවන් අඩුවීම
අමතර කැලරි දහනය වීම
අළුත් හිතවත්කම් , විනෝදමය හමුවිම් නිසා ඇතිවන සමාජයී සෞඛ්‍යයම වාසි
මේ වගේ වාසි ගණනාවක් මේ ක්‍රමය ඔස්සේ ලබා ගන්නට පුළුවන්.
කාටද හිනා තෙරපිය හොඳම?
ආසන්න කාළයක තුල ප්‍රධාන ශල්‍යකර්ම වලට ලක්වූ, හෝ ඉතා මෑතදි හෘදයාබාධ වලට ලක්වූ, සමහර මානසික රෝග තීව්‍ර අවස්ථාවේ පවතින වගේ සීමිත අවස්ථා කිහිපයකට හැරෙන්නට මෙම ප්‍රතිකාරමය ක්‍රියාකාරකම යොදා ගන්නට පුළුවන්. නමුත්, වයස, රෝග තත්ත්ව, ශාරීරික හැකියාවන් මත අදාල සිනා ව්‍යායාම මාලාව වෙනස්කරන්නට වෙන්න පුළුවන්. කෙ‍සේ වෙතත්, මේ තරම් චිකිත්සීයමය සංවිධානයක් නැතත්, මෘදු ශ්වසන ව්‍යායාම ( ආශ්වාසය සහ ප්‍රාශ්වාසය සෙමින් , මෘදුව, ගණනය කරමින් පවත්වා ගැනීම) , ගැඹුරු ශ්වසන ව්‍යායාම , සහ ඉන් පසුව මෘදු සිනාවකින් ඇරඹී, ගැඹුරු වැඩි හඩක් පිටවන සේ කරන සිනාවන් , එක් කරමින් තනියම වුනත් කරන්නට පුළුවන්. විශේෂයෙන්ම "බොරු හිනාවකින්" වුනත් මෙම උත්සාහ ආරම්භ කරන එකේ වැදගත්කම් වන්නේ "මොළයට බොරු හිනාව සහ ඇත්ත හිනාව" ලොකුවට වෙන්කර හඳුනගන්න අපහසුකම. එහි වාසිය වෙන්නේ, ආරම්භයට "බොරු හිනාවකින්" වැඩේ පටන් ගත්තත්, ව්‍යායාමය තුල ඉදිරියට යාමේදී මොළය විසින් ලබා දෙන "සතුටු හෝමෝන" වල ක්‍රියාකාරම ආරම්භ වී එහි වාසිය ලැබීමයි.
අපේ වෘත්තීය පරිසරය තුල ,
මූලික මට්ටමේ ඩිමෙන්ෂියාව සහිත ,
රිය අනතුරු ඔස්සේ මොළයට වූ හානි සමඟ ජීවත්වන,
කාළීන රෝග තත්ත්ව සහිත,
වියපත්වීම තුල ඇති පොදු සෞඛ්‍යය ගැටළු මත සිටින සේවාලාභීන් වෙනුවෙන් මෙම චිකිත්සීය ක්‍රමය ලබා දෙනවා.
සිනා චිකිත්සාව ගැන යම් අදහසක් ලැබෙන්නට ඇතැයි හිතනවා, තව දුරටත් සොයා බැලූවොත් Laughter Yoga නමින් ඕන තරම් වීඩියෝ ලැබේවි. එම ක්‍රමය සහ Laghter Therapy අතර වෙනසකම් තිබුණත්, යම් අදහසක් ලබා ගැනීමට ඔබට පුළුවන් වේවි.
එහෙම නම් හිනාවෙලා ඉන්න. ප්‍රශ්න ඇතොත් අහන්න ලැබෙන විවේකයකදි දන්න දේ බෙදා දෙන්නම්. එතකං තරහ ගන්නේ නැතිව හිනාවෙලාම ඉන්න.
No comments:
Post a Comment
(අදහස් දැක්වීමට කිසිදු බාධාවක් නැති වුවත් , සතියකට වඩා පැරණී ලිපි වලට අදහස් දැක්වීමේදී එය පිටුවෙහි පළ වීමට සහ පිළිතුරු ලබා දීමට ප්‍රමාදයක් විය හැක.)